De koele plekken checker

Hittegolven zijn niet meer uniek. Voor sommigen betekent dit genieten, voor anderen een extra uitdaging. Waar vind je gedurende extreme hitte een plek in de stad, waar je je hoofd koel kunt houden? Witteveen+Bos ontwikkelde in 2020 ‘De koele plekken checker’ in samenwerking met de gemeente Amsterdam. Een interactieve kaart die de gevoelstemperatuur laat zien in de stad en waar je moet zijn voor verkoeling.

Data-science voor hittestress

Om deze hittekaarten te berekenen ontwikkelde Witteveen+Bos, op basis van een methode van de Wageningen Universiteit (WUR), een algoritme dat de resultaten valideert met de meetgegevens. Doordat het algoritme slim is opgezet, kan voor ‘De koele plekken checker’ ieder uur een actuele hittekaart worden berekend.

Gevoelstemperatuur

Op 'de koele plekken kaart’ houden we de metingen van de gevoelstemperatuur bij. De gevoelstemperatuur is iets anders dan de luchttemperatuur. De luchttemperatuur wordt gemeten in een weerstation, maar de gevoelstemperatuur geeft aan hoe warm een persoon het heeft in een bepaalde weersituatie. Op sommige plekken kan de gevoelstemperatuur hoog oplopen. Als de gemeten luchttemperatuur bijvoorbeeld 30 ºC is, kan het in de volle zon en uit de wind voelen als meer dan 40 ºC. Door de dichte bebouwing en relatief weinig groen, warmt de stad meer op dan de gebieden daarbuiten.

Drukte

Op de kaart wordt ook de drukte weergegeven. In de tijd van de lancering van de checker speelde drukte, door COVID-19, een belangrijke rol.

Amsterdam en hitte

Amsterdam en de GGD geven bij extreem hoge temperaturen extra aandacht aan de kwetsbare groepen. Hieronder vallen met name ouderen en jonge kinderen. Ze geven informatie aan bewoners en organisaties, zoals kinderdagverblijven of verpleeghuizen voor ouderen. Dat gaat bijvoorbeeld om tips hoe je goed met hitte om kunt gaan en hoe je zelf voor verkoeling kunt zorgen, maar ook over het bestaan van deze online kaart waar je zelf koele plekken in de stad kunt vinden. 

Deze kaart is tot stand gekomen door een samenwerking van gemeente Amsterdam met Witteveen+Bos, CLEVERºFRANKE en Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS Institute). Met een algoritme dat al eerder ontwikkeld was door Wageningen University & Research (WUR) en Witteveen+Bos is het gelukt de actuele (real-time) gevoelstemperatuur op te nemen.