‘Innovatie betekent nieuw draagvlak voor windparken ondanks omstreden turbines ’

Acht jaar geleden was de aanvraag om een windmolenpark te bouwen minder spannend. Als planoloog was je bezig met een bekend proces. Maar wie wil vandaag nog een 200 meter hoge windturbine in zijn omgeving? Jimme Zoete, kwartiermaker van het Groningse pop-up-kantoor van Witteveen+Bos, vertelt over de transitie die vraagt om innovatie.

Welke grote veranderingen heb je de afgelopen jaren gezien?

Het zoeken naar oplossingen wordt een steeds grotere uitdaging. We willen wel meer duurzame energie, maar grootschalige wind- en zonne-energie is al voor een groot deel gereed of gepland in Nederland. De tijd van makkelijke oplossingen in de energietransitie is dus voorbij. We zoeken slimme oplossingen en kijken naar het systeem rondom de opwekinstallatie. Ook moeten we de gevolgen in kaart brengen. Het energienet is zo overbelast dat we slimme innovaties moeten bedenken.

Mensen zien de windturbines als grote dingen met enorme bladen en er komen er steeds meer. Dit betekent ook dat we vaker moeten bewijzen dat het nodig is en waarom dan uitgerekend op die plek. Tijdens bewonersavonden leeft het onderwerp, het is omstreden, dus onze communicatie is in sneltreinvaart geëvolueerd. Dat vraag iets van de weerbaarheid van onze collega’s, maar het vraagt ook om innovatie. We zullen de opbrengsten van turbines en zonneparken meer direct moeten koppelen aan voordelen in je omgeving. Alleen dan winnen we draagvlak terug, houden we tempo en kunnen we de doelen van Parijs en Kyoto halen. Verantwoord ontwikkelen voor en door bewoners en bedrijven is de manier uit deze impasse.  

Hoe maken we ons energiesysteem toekomstbestendig?

Verder denken dan je huidige project is best even schakelen. Wij gebruiken daar onze duurzame ontwerpprincipes voor. Door vooruit te denken naar hoe de toekomst kan zijn maken we ons energiesysteem toekomstbestendig. De trendmatige ontwikkelingen van nu doortrekken en daarop innovaties in gang zetten, zoals de groei in elektrische auto’s en bijbehorende laadoplossingen (v2x = vehicle to anything). Over vijf jaar gaat ons energienet de toename van elektrische auto’s niet meer trekken. In sommige gemeentes zelfs vandaag al niet. Wij zetten ons vandaag in om deze toekomstige problemen op te lossen.

Wie is dan de klant als er vandaag geen probleem is?

De probleemhouder ziet vandaag nog niet meteen de noodzaak om te investeren buiten zijn bestaande project. Ook bestaat de energietoeleveringsketen uit diverse schakels en is het gigantisch complex. Het is bijna onmogelijk om in je uppie in die context met innovatieve oplossingen te komen. Daarom zoeken we naar samenwerking door ons te vestigen in het Energy Transition Center (EnTranCe Groningen). Samen met kennisinstellingen en bedrijven innoveren we, programmeren we volgende innovaties en bijten we ons vast in de achterliggende problemen van de energietransitie. We moeten niet wachten tot de markt ons de vragen stelt, wij kunnen klanten verleiden met doeltreffende oplossingen voor een voorspelbaar probleem.

Welke achterliggende problemen komen jullie tegen?

De problemen zitten in de vragen die we nu krijgen. Bijvoorbeeld het plaatsen van een zonnedak op een bedrijfspand, maar het zonnedak blijkt te zwaar voor het dak. Daarvoor is soms een snelle fix te bedenken binnen budget. Terwijl er eigenlijk een groter probleem is, wanneer we kijken naar de context van dat pand. De klant vraagt een pleister, maar heeft een operatie nodig. Maar wanneer is het probleem groot genoeg om er iets aan te doen en wie gaat het betalen?

Hoe zal een pop-up kantoor in het Energy Transition Center (EnTranCe) in Groningen jullie daarbij helpen?

Als we die energietransitie op een duurzame manier willen voortzetten, moeten we meer doen dan alleen pleisters plakken: we moeten het lab in! We moeten samenwerken op een fysieke plek, die volledig is ingericht om oplossingen voor de toekomst te bedenken. Innovaties vinden niet plaats door op je eigen zolderkamer te blijven. Ook al komt een briljant idee van een individu, het vergt samenwerking, prototyping, validatie, experiment en doorontwikkeling om uiteindelijk bij de oplossing te komen. Van dat lab gaan we naar ons lab buiten: de stad. Daar maken we de echte meerwaarde voor de gebouwde omgeving.

Bij deze staat de deur open voor een innovatief kopje koffie op ons kantoor op EnTranCe!