Hittestress: een groeiend probleem in de stad

Door klimaatverandering en verstedelijking komt hittestress steeds vaker voor. Hittestress is een complex probleem waar veel factoren bij komen kijken. Wat kunnen we eraan doen en hoe kunnen digitale modellen helpen?

Verharding in steden

Hittestress is met name een probleem in steden. Verharding speelt daar een grote rol in. De warmte van de zon gaat namelijk in materialen zoals tegels en gebouwen zitten. Dat zorgt ervoor dat deze materialen de hele dag door hitte afgeven. Hierdoor blijft de hitte dag en nacht in de stad, dit staat bekend als het stedelijk hitte-eiland.

Lokale verschillen in hittestress

Er zijn ook factoren die hitte in de stad op heel lokaal niveau beïnvloeden. Schaduw, wind en verdamping verlagen de hittestress. Daarom is het belangrijk om voldoende groene plekken en water in de stad te hebben. Dat gaat de opwarming van de stad tegen en zorgt voor voldoende koele plekken.   

Impact van hittestress

Het wisselt per persoon en per gebied hoe en of er hittestress ervaren wordt. Er wordt vaak gekeken naar de functie van het gebied in relatie tot hittestress. Denk aan vragen als: Werken er veel mensen buiten? Wonen er oude mensen? Spelen er veel kinderen op straat?

Digitale modellen

Witteveen+Bos werkt met verschillende modellen. Door slim gebruik van data helpen deze modellen hittestress inzichtelijk te maken.

Eén van deze modellen is de Hittestresskaart. Dit model kan heel specifiek per locatie in de stad laten zien hoe hoog de gevoelstemperatuur ligt. De gevoelstemperatuur is voor een deel persoonsafhankelijk. Ouderen hebben bijvoorbeeld een hogere gevoelstemperatuur, doordat zij hun warmte minder goed kwijt kunnen. Daarnaast wordt de gevoelstemperatuur ook bepaald door de aanwezigheid van zon, schaduw, wind, bomen en gebouwen. Het model houdt rekening met deze indicatoren.

Een ander model berekent het stedelijk hitte-eiland en geeft op groter schaalniveau inzicht in de verhouding tussen bebouwing en vegetatie. Dit is het UCAM-model. Lees hier hoe dit is ingezet in Gent.

Maatregelen tegen hittestress

Als je weet waar de hete plekken zijn, kunnen er verschillende maatregelen worden genomen. De effecten van maatregelen kunnen ook berekend worden, om zo goed onderbouwde keuzes te maken. Zo kunnen er specifieke koele plekken worden ingericht, zoals parken, schaduwrijke looproutes of aangename verblijfsplekken in de wijk. Of er kan worden gekeken naar de inrichting van gebouwen: hoe worden de gebouwen gekoeld, hoe zit het met zonwering en wat voor bouwmateriaal is er gebruikt?