Routekaart Waterkwaliteit

De Routekaart Waterkwaliteit geeft waterbeheerders inzicht in oorzaken van waterkwaliteitsproblemen in zoetwater. Nadat de benodigde informatie is ingevoerd door de gebruiker, geeft de tool mogelijke maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit op de specifieke locatie.

Gebruik hier de Routekaart
Een foto van een sloot.

Waterkwaliteit staat onder druk

De waterkwaliteit in zoetwater in Nederland staat onder druk. Met name door klimaatverandering, de intensivering van de landbouw, chemische verontreiniging en verstedelijking. Het is belangrijk dat onze zoete wateren zoals plassen, meren en sloten weer gezond en schoon worden. Daarom is het belangrijk dat naast specialisten ook gemeenten en waterschappen over kennis beschikken die al een richting en eerste indicatie geven. 


De tool Routekaart Waterkwaliteit helpt met het inzichtelijk krijgen van mogelijke maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit en is een eerste stap om de problemen aan te pakken. De tool is bedoeld voor waterbeheerders. De Routekaart Waterkwaliteit is door Witteveen+Bos ontwikkeld in opdracht van STOWA .

Een foto van een sloot en koeien.

Hoe werkt de Routekaart Waterkwaliteit?

De Routekaart Waterkwaliteit-tool is toegankelijk voor iedereen, zowel op een mobiel toestel als op de computer of laptop.  Alle vragen en antwoorden zijn voorzien van tekstuele uitleg, en de antwoordmogelijkheden worden vaak ook visueel weergegeven in de vorm van afbeeldingen. Op deze wijze maken we de gebruiker wijzer en delen we onze kennis met de waterbeheerder. De maatregelen die op het einde worden geadviseerd zijn uitgeschreven en opgedeeld in vier verschillende categorieën. Om tot die maatregelen te komen moeten er verschillende stappen worden doorlopen.

Een collage van twee screenshots van de tool.

De stappen van de tool

Wanneer je naar de website gaat doorloop je enkele stappen om tot passende maatregelen te komen.

  1. Locatie en waarneming: Kies de exacte locatie van het gekozen water, het type water en geef aan welke situatie / probleem wordt waargenomen. Denk aan blauwalg, dode vissen of kroos.
  2. Afweging: Geef hier aan of de ernst van de situatie aanleiding geeft voor het treffen van (technische) maatregelen. Denk aan de duur van de situatie versus de maatschappelijke wensen en doelen.
  3. Analyse: Deze stap geeft inzicht in de mogelijke oorzaken van de situatie.
  4. Maatregelen: Op basis van de locatie, waarneming, afweging en analyse worden maatregelen geadviseerd. Denk aan het aanpassen van de inrichting, de flauwte van de oevers aan passen of het verminderen van rioollozingen op het water.
Een screenshot van de startpagina van de Routekaart Waterkwaliteit. Je ziet dat je de locatie moet aangeven.

Uitkomst van de Routekaart Waterkwaliteit: maatregelen

Na het uitvoeren van de test wordt een overzicht van mogelijke maatregelen automatisch gegenereerd. Deze groslijst vormt een eerste denkkader naar verbetering van de waterkwaliteit. Wij raden aan om samen met een waterkwaliteitsexpert deze maatregelen nader te bekijken en in detail vorm te geven. We maken onderscheid in verschillende type maatregelen:

- Bronmaatregelen: deze maatregelen zijn erop gericht om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk voedingsstoffen vanuit de omgeving in het water komen. Als er teveel voedingsstoffen in het water komen, ontstaat er vaak sterke groei van algen. Hierdoor wordt  het water te troebel  voor soorten die gewenst zijn in het systeem, zoals waterplanten en bepaalde vissoorten. Voorbeelden van bronmaatregelen zijn het voorkomen van lozingen van voedingsrijk water, of het zorgen van hondenpoepvrije zones langs het water.

- Systeemmaatregelen: het uitvoeren van deze maatregelen maakt het watersysteem robuuster, waardoor het beter tegen een stootje kan. Het waterlichaam zal minder snel omslaan naar een troebele toestand met algen. Dit kan bijvoorbeeld door het water minder diep te maken, waardoor waterplanten meer licht krijgen, beter groeien en het water kunnen zuiveren.

Een illustratie van verschillende maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren.

- Interne maatregelen: als bronmaatregelen en systeemmaatregelen zijn uitgevoerd maar het water nog steeds troebel is dan kunnen interne maatregelen worden uitgevoerd om het watersysteem een laatste zetje te geven richting een heldere toestand. Dit kan bijvoorbeeld worden gedaan door bepaalde vissen weg te vangen die de bodem opwoelen en daardoor het water troebel houden.

Overige maatregelen: deze maatregelen hebben vooral te maken met het gebruik van het water. Vaak wordt er gerecreëerd bij het water, bijvoorbeeld door er te varen, zwemmen of vissen, terwijl dit niet altijd goed samen gaat met het verkrijgen en behouden van goede waterkwaliteit. Er kan bijvoorbeeld overwogen worden om recreatie in bepaalde gebieden of perioden te beperken.

De maatregelen die naar verwachting het meest effectief zijn worden eerst genoemd.

Een foto van een brede sloot.

Meer informatie?

Mocht je behoefte hebben aan een diepgaandere analyse: bekijk dan de online tools van PCLake en PCDitch. Wil je meer weten en contact met een waterkwaliteitsexpert? Neem dan hieronder contact met ons op.

Waarom de Routekaart Waterkwaliteit?

Wit icoon van een oog met een blauwe achtergrond.
Snel inzicht

De tool helpt waterbeheerders met het snel inzichtelijk krijgen van mogelijke maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit en is daarmee een eerste stap om de problemen aan te pakken.

Een wit icoon met een lachende smiley en een blauwe achtergrond.
Draagt bij aan goede waterkwaliteit

De waterkwaliteit in zoet water in Nederland staat onder druk. De tool geeft maatregelen die helpen met het verbeteren van de waterkwaliteit.

Wit icoon van een hand die een duim omhoog steekt met een blauwe achtergrond.
Toegankelijk en begrijpelijk

Alle vragen en antwoorden zijn voorzien van tekstuele uitleg, en de antwoordmogelijkheden zijn vaak visueel weergegeven in de vorm van afbeeldingen.

Marloes van der Kamp.png

Meer weten?

Marloes van der Kamp.png
Marloes van der Kamp Adviseur aquatische ecologie en waterkwaliteit

Marloes heeft zich verdiept in aquatische ecologie en waterkwaliteit van zoete, brakke en zoute systemen met een speciale interesse in de effecten van klimaatverandering en menselijk handelen.